Θεματική 4 Ο γονέας ως δάσκαλος. Ο γονέας ως αντικαπνιστικό πρότυπο (είτε καπνίζουν είτε όχι)
Αυτά που λένε οι γονείς, ο τρόπος που συμπεριφέρονται και οι αξίες που επικοινωνούν μέσω λέξεων και πράξεων έχουν τεράστια επιρροή στα παιδιά τους. Αυτό, επίσης, αφορά και τη χρήση του τσιγάρου. Μελέτες έχουν δείξει ότι οι γονεϊκές πράξεις, συμπεριφορές και απόψεις σχετικά με το κάπνισμα έχουν μεγάλη επιρροή στο αν το παιδί καπνίζει ή όχι. Μια πρόσφατη μελέτη έχει δείξει οι γονεϊκές αντικαπνιστικές πράξεις, όπως το να μην καπνίζετε εντός του σπιτιού ή να επιλέγετε να κάθεστε στα εστιατόρια στις ζώνες για τους μη-καπνιστές, σχετίζονται με μείωση του καπνίσματος των εφήβων. Συγκεκριμένα, οι γονείς μπορούν να ακολουθήσουν τις ακόλουθες κινήσεις για να σιγουρευτούν ότι τα παιδιά τους παραμένουν (ή θα γίνουν) μη-καπνιστές:
- Εάν δεν καπνίζετε, μην το ξεκινήσετε! Εάν καπνίζετε, κόψτε το! Έρευνες δείχνουν ότι τα παιδιά που έχουν έστω ένα γονέα που καπνίζει είναι πιο πιθανό να καπνίσουν ή να είναι δεινοί καπνιστές σε νεαρή ηλικία. Όταν οι γονείς σταματούν το κάπνισμα, τα παιδιά είναι λιγότερο πιθανό να ξεκινήσουν το κάπνισμα και πιο πιθανό να το διακόψουν εάν το έχουν ήδη αρχίσει.
- Εάν καπνίζετε, μοιραστείτε με τα παιδιά σας τις δυσκολίες σας να το σταματήσετε. Τα παιδιά υποτιμούν συνεχώς πόσο δύσκολο είναι να κόψεις το κάπνισμα. Δείχνοντας τους πόσο δύσκολο είναι να το σταματήσετε (και βεβαιώνοντας ότι το να το παρατήσεις δε μοιάζει εύκολο) μπορεί να βοηθήσει να περιοριστεί αυτή η παρανόηση. Συνεχίζοντας την προσπάθεια να το κόψετε, παρόλες τις δυσκολίες, στέλνει ένα σημαντικό αντικαπνιστικό μήνυμα.
- Διατηρήστε ένα σπίτι μη-καπνιστών. Ένα σπίτι που απαγορεύεται το κάπνισμα κάνει λιγότερο πιθανό να ξεκινήσουν τα παιδιά το κάπνισμα, ακόμα και εάν οι γονείς καπνίζουν. Με το να μην επιτρέπετε σε κανένα να καπνίζει στο σπίτι, οι γονείς όχι μόνο κάνουν το κάπνισμα λιγότερο βολικό για τα παιδιά τους, αλλά δείχνουν ότι το κάπνισμα δεν είναι επιθυμητό στο χώρο σου.
- Πείτε στα παιδιά σας ότι δε θέλετε να καπνίζουν και ότι θα απογοητευόσασταν αν το έκαναν. Οι γονεϊκές συμπεριφορές, απόψεις και συναισθήματα σχετικά με το κατά πόσο τα παιδιά τους καπνίζουν, επηρεάζει σημαντικά αν τα παιδιά τελικά θα γίνουν καπνιστές ή όχι, ακόμα και αν οι ίδιοι οι γονείς καπνίζουν.
- Σιγουρευτείτε ότι τα παιδιά σας γνωρίζουν όσα χρειάζεται. Με το να είστε σίγουροι ότι τα παιδιά σας γνωρίζουν πόσο επιβλαβές είναι το κάπνισμα, οι γονείς μπορούν να βοηθήσουν τα παιδιά τους να αναπτύξουν μία αρνητική άποψη σχετικά με το κάπνισμα και τις συνέπειες του, και τα παιδιά με τέτοιες αρνητικές απόψεις και συμπεριφορές είναι πολύ πιο πιθανό να ξεκινήσουν το κάπνισμα
- Δώστε έμφαση στις άμεσες συνέπειες στην υγεία. Οι περισσότεροι έφηβοι λανθασμένα πιστεύουν ότι το κάπνισμα δε θα έχει κάποια συνέπεια στην υγεία τους μέχρι να φτάσουν τη μέση ηλικία. Όμως, οι συνέπειες του καπνίσματος άμεσα ή βραχυπρόθεσμα επηρεάζουν την υγεία, συμπεριλαμβάνοντας επίμονο βήχα, αναπνευστικά προβλήματα, μεγαλύτερη επιρρέπεια στις ασθένειες, και μειωμένη φυσική απόδοση.
- Δώστε έμφαση στις συνέπειες του καπνίσματος στην εξωτερική εμφάνιση. Οι διαφημίσεις για τα τσιγάρα δημιουργούν την εικόνα ότι το κάπνισμα είναι σέξι και γοητευτικό, και τα παιδιά αναγνωρίζουν ότι η βελτιστοποιημένη εικόνα είναι αποτέλεσμα του καπνίσματος. Όμως, το κάπνισμα στην πραγματικότητα προκαλεί κίτρινα δόντια, κακή αναπνοή, ρούχα που μυρίζουν άσχημα, και βαθιές και πρώιμες ρυτίδες προσώπου.
- Καταστρέψτε το μύθο ότι όλοι καπνίζουν. Πολλά παιδιά υπερεκτιμούν το πλήθος των καπνιστών συνομηλίκων τους και αυτή η υπερεκτίμηση είναι ο μεγαλύτερος οιωνός στη μύηση στο κάπνισμα. Οι γονείς μπορούν επίσης να βοηθήσουν να κρατήσουν μακριά τα παιδιά από το κάπνισμα ακολουθώντας βασικές καλές-γονεϊκές πρακτικές. Για παράδειγμα, τα παιδιά που τα πάνε καλά στο σχολείο και συμμετέχουν στις εξωσχολικές δραστηριότητες είναι λιγότερο πιθανό να ξεκινήσουν το κάπνισμα και οι γονείς μπορούν να τους στηρίξουν και να τους ενθαρρύνουν και στα δύο. Επιπλέον, θέτοντας ρεαλιστικούς κανόνες, συζητώντας με τα παιδιά, δίνοντας προσοχή στους φίλους με τους οποίους σχετίζονται τα παιδιά σας και γενικά δείχνοντας ενδιαφέρον και συμμετέχοντας στις ζωές των παιδιών σας, οι γονείς όχι μόνο μπορούν να μειώσουν το ρίσκο να ξεκινήσουν τα παιδιά τους να καπνίζουν, αλλά μειώνουν τις πιθανότητες να εμπλακούν και σε άλλες επικίνδυνες συμπεριφορές, όπως το αλκοόλ και η χρήση ναρκωτικών ή η πρόωρη σεξουαλική εμπλοκή.
- Δείξτε στα παιδιά σας πως οι διαφημίσεις για τα τσιγάρα και οι εικόνες έχουν σχεδιαστεί να τους χειραγωγήσουν. Οι γονείς μπορούν να μειώσουν την επιρροή αυτών των διαφημίσεων, στις οποίες τα παιδιά εκτίθενται καθημερινά, με το να συζητούν μαζί τους για αυτές και τις ψεύτικες ιδέες που προβάλλουν. Οι καπνοβιομηχανίες προσπαθούν με την προώθηση γοητείας, ωρίμανσης, άνεσης και ομορφιάς να χειραγωγήσουν τα παιδιά ώστε να γίνουν οι μελλοντικοί εξαρτημένοι καταναλωτές τους.
- Κάντε τα σχολεία των παιδιών σας για μη-καπνιστές. Με το να εμπλακούν περισσότερο στα σχολεία των παιδιών τους, οι γονείς μπορούν να σιγουρεύσουν ότι τα σχολεία ακολουθούν αποτελεσματικές αντικαπνιστικές πολιτικές.
- Υποστηρίξτε άλλες αντικαπνιστικές προσπάθειες, όπως νέους νόμους που κάνουν τα εστιατόρια και άλλους δημόσιους χώρους ιδανικούς για μη-καπνιστές ή νέες πρωτοβουλίες που ενδυναμώνουν τους ισχύοντες νόμους με το να απαγορεύσουν τις πωλήσεις τσιγάρων στα παιδιά.
Φωτογραφία: Διαδίκτυο