Θεματική 3 Ορισμοί, ενδείξεις και συμπτώματα προβληματικής χρήσης αλκοόλ σε παιδιά και έφηβα άτομα

Ενότητα 1 Εξαρτήσεις στην παιδική ηλικία και την εφηβεία: Μία επισκόπηση της σύγχρονης κατάστασης στην Ευρώπη Κεφάλαιο 2 Ορισμοί, ενδείξεις και συμπτώματα προβληματικής χρήσης καπνού, αλκοόλ και διαδικτύου σε παιδιά και έφηβα άτομα Θεματική 3 Ορισμοί, ενδείξεις και συμπτώματα προβληματικής χρήσης αλκοόλ σε παιδιά και έφηβα άτομα

Σύμφωνα με τον Οργανισμό Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Παιδιού προτείνει τα 18 έτη ως την ελάχιστη ηλικία για αγορά και κατανάλωση αλκοόλ και καπνού (CRC General Comment No. 20, 2016). Σε 21 κράτη-μέλη τα, παιδιά απαγορεύεται να αγοράσουν αλκοόλ, ενώ σε κάποια κράτη η κατώτατη ηλικία, για αγορά ποτών με περιεκτικότητα αλκοόλ μικρότερη από 1.2%, είναι 16 έτη.

Το DSM-5 ορίζει την διαταραχή χρήσης αλκοόλ ως ένα προβληματικό μοτίβο χρήσης που οδηγεί σε σημαντική κλνική βλάβη ή δυσφορία, όπως φαίνεται από τουλάχιστον δύο από τα διαγνωστικά κριτήρια που παρουσιάζονται στον Πίνακα 4, ενώ το ICD-11 ορίζει την εξάρτηση από αλκοόλ ως μια διαταραχή της ρύθμισης της χρήσης αλκοόλ που προκύπτει από επαναλαμβανόμενη ή συνεχή χρήση. Και εδώ, στο DSM-5, αν υπάρχουν 2 με 3 συμπτώματα, τότε βρίσκεται σε ήπια μορφή, αν είναι 4 με 5 τότε η διαταραχή είναι μέτρια, ενώ αν τα συμπτώματα ξεπερνάνε τα 6 τότε είναι βαρειά, και θα πρέπει να υπάρχουν για τουλάχιστον 12 μήνες.

Σύγκριση των διαγνωστικών κριτηρίων για προβληματική χρήση καπνού στο ICD-11 και DSM-5

Διαγνωστικά κριτήρια	ICD-11 Εξάρτηση από αλκοόλ	DSM-5 Διαταραχή χρήσης αλκοόλ
Κατανάλωση σε μεγαλύτερη ποσότητα ή για μεγαλύτερη διάρκεια από αυτήν που αρχικά προοριζόταν
Διαρκής επιθυμία ή ανεπιτυχείς προσπάθειες για μείωση ή έλεγχο της χρήσης
Αφιέρωση μεγάλου χρονικού διαστήματος σε δραστηριότητες σχετικές με την απόκτηση ή χρήση του
Λαχτάρα, δυνατή επιθυμία ή ορμή για χρήση
Συνεχής χρήση ακόμα και αν αυτή προκαλεί ή ενισχύει προβλήματα σε διαπροσωπικές σχέσεις
Εγκατάλειψη ή μείωση σημαντικών κοινωνικών, εργασιακών ή δραστηριοτήτων αναψυχής λόγω χρήσης
Επαναλαμβανόμενη χρήση σε περιστάσεις που είναι σωματικά επιβλαβές
Επαναλαμβανόμενη χρήση που οδηγεί σε αποτυχία ολοκλήρωσης σημαντικών υποχρεώσεων στη δουλειά, το σχολείο ή το σπίτι
Συνέχεια της χρήσης γνωρίζοντας ότι δημιουργεί ή ενισχύει ένα συνεχές ή επαναλαμβανόμενο σωματικό ή ψυχολογικό πρόβλημα
Ανεκτικότητα
Σύνδρομο Στέρησης

Δραστηριότητα 1: Αναγνωρίστε τα διαγνωστικά κριτήρια για την προβληματική χρήση αλκοόλ που εμφανίζονται στα δύο συστήματα ταξινόμησης DSM-5 και ICD-11

Επιλέξτε 4 διαγνωστικά κριτήρια για προβληματική χρήση αλκοόλ, που είναι κοινά μεταξύ του ICD-11 και του DSM-5:

Καταναλώθηκε σε μεγαλύτερη ποσότητα ή για μεγαλύτερη διάρκεια από αυτήν που αρχικά προοριζόταν
Υπάρχει μια διαρκής επιθυμία ή ανεπιτυχείς προσπάθειες να μειωθεί ή να ελεγχθεί η χρήση
Ξοδεύεται μεγάλο μέρος χρόνου σε δραστηριότητες σχετικές με την απόκτηση ή χρήση του
Λαχτάρα, δυνατή επιθυμία ή ορμή για χρήση
Συνεχής χρήση ακόμα και αν αυτή προκαλεί ή ενισχύει προβλήματα στις διαπροσωπικές σχέσεις
Εγκατάλειψη ή μείωση σημαντικών κοινωνικών, εργασιακών ή δραστηριοτήτων αναψυχής λόγω χρήσης
Επαναλαμβανόμενη χρήση σε περιστάσεις που είναι σωματικά επιβλαβές
Επαναλαμβανόμενη χρήση που οδηγεί σε αποτυχία ολοκλήρωσης σημαντικών υποχρεώσεων στη δουλειά, το σχολείο ή το σπίτι
Συνέχιση της χρήσης γνωρίζοντας ότι δημιουργεί ή ενισχύει ένα συνεχές ή επαναλαμβανόμενο σωματικό ή ψυχολογικό πρόβλημα
Ανεκτικότητα
Σύνδρομο Στέρησης

H υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ ορίζεται από το Εθνικό Ινστιτούτο για την Κατάχρηση Αλκοόλ και τον Αλκοολισμό (NIAAA) ως ένα μοτίβο κατανάλωσης αλκοόλ στο οποίο η συγκέντρωση αλκοόλ στο αίμα (BAC) είναι ίση ή μεγαλύτερη με 0.08 g/dl. Αυτό συνήθως συμβαίνει μετά από κατανάλωση 4-5 ποτών (ή περισσότερω) σε περίπου 2 ώρες, και μπορεί να οδηγήσει σε μέθη. Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Παρακολούθησης Ναρκωτικών και Τοξικομανίας (EMCDDA) (2019) θεωρεί ως υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ την κατανάλωση 6 ή περισσότερων ποτηριών αλκοόλ σε μία περίσταση. Σύμφωνα με μια έρευνα του ESPAD σε έφηβα άτομα, η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ σε αυτά ορίζεται ως η κατανάλωση 5 ή περισσότερων ποτηριών αλκοόλ σε μία περίσταση (ESPAD, 2019).

Η μέθη από αλκόoλ είναι μία κλινικά εφήμερη κατάσταση, που αναπτύσσεται κατα την διάρκεια ή αμέσως μετά την κατανάλωση αλκοόλ και χαρακτηρίζεται από αναταραχές στην συνείδηση, την νόηση, την αντίληψη, την διάθεση, την συμπεριφορά ή τον συντονισμό (για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα).

Σύγκριση των διαγνωστικών κριτηρίων για μέθη από αλκοόλ στο ICD-11 και το DSM-5

Διαγνωστικά κριτήρια	ICD-11	DSM-5
Πρόσφατη πρόσληψη αλκοόλ
Κλινικά σημαντική προβληματική αλλαγή στην συμπεριφορά και την ψυχολογία
Αναταραχές στην συνείδηση, την νόηση, την αντίληψη, την διάθεση, την συμπεριφορά ή τον συντονισμό (μειωμένη προσοχή, ακατάλληλη ή επιθετική συμπεριφορά, συνεχείς αλλαγές στη διάθεση και τα συναισθήματα, μειωμένη κρίση, κακός συντονισμός, ασταθής βάδιση, νύστα, ασυνάρτητος λόγος)
Οι ενδείξεις και τα συμπτώματα δεν μπορούν να αποδοθούν σε κάποια άλλη ιατρική κατάσταση ή ψυχική ασθένεια, συμπεριλαμβανομένης και της μέθης από άλλη ουσία
Πιθανή ενίσχυση αυτοκτονικού ιδεασμού ή συμπεριφοράς

Μιας και η ένταση των αναταραχών που προκύπτουν από την μέθη από αλκοόλ είναι στενά συνδεδεμένη με την ποσότητα που καταναλώθηκε, είναι σημαντική η εξοικείωση με τα συμπτώματα σε κάθε στάδιο, όπως φαίνεται στον παρακάτω πίνακα.

Στάδια μέθης από αλκοόλ

Συγκέντρωση αλκοόλ στο αίμα - BAC	Στάδιο	Συμπτώματα
0.01-0.05 BAC (1 ποτό)	Νηφαλιότητα/Υποκλινική μέθη	Ελαφρώς μειωμένη κρίση και χρόνος απόκρισης
0.03 - 0.12 BAC (2-5 ποτά)	Ευφορία	Δυσκολία συγκέντρωσης, Ομιλητικότητα, Μειωμένες αναστολές, Ερυθρότητα προσώπου, Απουσία ικανότητας οδήγησης
0.09 - 0.25 BAC	Ενθουσιασμός	Μειωμένη αντίληψη και μνήμη, Έλλειψη συντονισμού, Νύστα, Αρχή απρόβλεπτης συμπεριφοράς, Αργός χρόνος απόκρισης, Μειωμένη κρίση
0.18 - 0.30 BAC	Σύγχυση	Μεγιστοποιημένα συναισθήματα, Δυσκολία στην βάδιση, Θολή όραση, Ασυνάρτητος λόγος, Μούδιασμα
0.25 - 0.40 BAC	Λήθαργος	Αδυναμία στάσης ή βάδισης, Εμετός, Πιθανή απώλεια αισθήσεων, Μειωμένη απόκριση σε ερεθίσματα, Απάθεια
0.35 - 0.45 BAC	Κώμα	Απώλεια αισθήσεων, Χαμηλή θερμοκρασία σώματος, Κοφτή αναπνοή, Αργός καρδιακός παλμός, Πιθανός θάνατος (λόγω αναπνευστικής παύσης)

Προηγούμενο θέμα

Πίσω στο Κεφάλαιο

Επόμενο θέμα